Rzeszów

Rzeszowski projekt System integrujący transport publiczny Miasta Rzeszowa i okolic został laureatem konkursu Top Inwestycji Komunalnych Polski Wschodniej 2015.

Redakcja serwisu Portalsamorzadowy.pl wraz z Radą Konsultacyjną konkursu wytypowała laureatów - dziesięć projektów, które w największym stopniu przyczyniły się do rozwoju gospodarki, podniosły atrakcyjność i konkurencyjność regionu oraz poziom życia mieszkańców pięciu województw wschodniego regionu Polski (podlaskiego, lubelskiego, warmińsko-mazurskiego, podkarpackiego i świętokrzyskiego) w ostatnich dziesięciu latach. Wśród nich znalazł się Rzeszowski projekt System integrujący transport publiczny Miasta Rzeszowa i okolic, którego wartość wyniosła 333,1 mln zł, natomiast dofinansowanie unijne 250,5 mln zł.

Projekt "Budowa systemu integrującego transport publiczny Miasta Rzeszowa i okolic" - okres rzeczowej realizacji 9.11.2011 - 30.06.2015.

Projekt "Budowa systemu integrującego transport publiczny Miasta Rzeszowa i okolic" realizowany był przy współfinansowaniu Unii Europejskiej ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013 (Priorytet 3. Wojewódzkie ośrodki wzrostu, Działanie 3.1. Systemy miejskiego transportu zbiorowego).

Unikatowy i zarazem złożony zakres Projektu koncentrował się w trzech obszarach działania, tzw. filarach Projektu:
I. Przebudowa i rozbudowa lokalnego układu komunikacyjnego - w ramach której rozbudowano prawie 9 kilometrów głównych arterii drogowych miasta, zmodernizowano 11 skrzyżowań, 7 przystanków i dwie pętle autobusowe, wydzielono bus-pasy (na ulicach o łącznej dł. 6 km).

II. Zakup nowoczesnego taboru autobusowego - w ramach którego dostarczono 80 nowoczesnych i komfortowych autobusów miejskich, spełniających surowe normy środowiskowe (EEV), w tym 30 zasilanych ekologicznym paliwem - sprężonym gazem ziemnym (CNG). Tak zasilane pojazdy stanowią teraz ponad 40% całego taboru obsługującego komunikację miejską Rzeszowa.

III. Zaprojektowanie i wdrożenie Rzeszowskiego Inteligentnego Systemu Transportowego - będącego najbardziej innowacyjnym i rozwojowym elementem Projektu, w ramach którego wdrożono wykorzystujące do komunikacji dedykowaną łączność radiową:
- System Zarządzania Transportem Publicznym (SZTP), umożliwiający zarządzanie flotą autobusów, w tym kontrolę standardów jakości usług oraz identyfikację i lokalizację pojazdów,
- System Dynamicznej Informacji Pasażerskiej (E-info), współpracujący z przystankowymi (73 lokalizacje) i autobusowymi (150 autobusów) tablicami informacji pasażerskiej, a także biletomatami, w ramach którego pasażerowie na bieżąco będą informowani o rzeczywistym czasie przyjazdu autobusów oraz będą mogli zaplanować swoją podróż,
- System Biletu Elektronicznego Komunikacji Miejskiej (E-bilet), wprowadzający nowe metody zakupu biletu poprzez biletomaty stacjonarne (29 szt.) i mobilne (80 szt.), umieszczone odpowiednio na przystankach i nowych autobusach. Zapłata za przejazd możliwa będzie z wykorzystaniem kart zbliżeniowych, zarówno bankowych jak i Rzeszowskiej Karty Miejskiej, która będzie również nośnikiem biletu elektronicznego,
- System Obszarowego Sterowania Ruchem Drogowym (SOSRD) wspomagający zarządzanie ruchem na obszarze całego miasta z priorytetem dla zbiorowej komunikacji publicznej, poprzez dynamiczną optymalizację sterowania ruchem (53 skrzyżowania) w zależności od jego natężenia oraz informowaniem kierowców o utrudnieniach, natężeniu ruchu i sytuacji meteorologicznej za pomocą 17 tablic zmiennej treści.

topPrzedmiotowy Projekt jest dotychczas największym przedsięwzięciem zrealizowanym przez Gminę Miasto Rzeszów. Ze względu na skomplikowany i złożony charakter oraz skalę przedsięwzięcia, realizacja jego prowadzona była przez cztery jednostki realizujące (będące jednostkami organizacyjnymi Gminy Miasto Rzeszów): Urząd Miasta Rzeszowa, Zarząd Transportu Miejskiego w Rzeszowie, Miejski Zarząd Dróg w Rzeszowie, Biuro Gospodarki Mieniem Miasta Rzeszowa.
Wartość projektu zgodnie z umową o dofinansowanie (z 2012 r.) była tylko o ok. 25% mniejsza od budżetu Gminy Miasto Rzeszów na rok 2007 (rok w którym rozpoczęto przygotowanie projektu).
Przedmiotowe przedsięwzięcie należy uznać jako innowacyjne pod względem kompleksowości i nowoczesności rozwiązania problemów transportu publicznego w ramach jednego przedsięwzięcia, a także jego skali (obszar całego miasta). Dodatkowo w przypadku Rzeszowa, szereg rozwiązań projektowych z zakresu ITS do tej pory nie było stosowane w mieście. W ramach wdrożonego Rzeszowskiego Inteligentnego Systemu Transportowego (RIST), integrującego działanie 4 systemów (SOSRD, SZTP, E-info, E-bilet), wykorzystano najnowocześniejsze, obecnie dostępne technologie ITS, w tym w zakresie łączności bezprzewodowej, bo właśnie drogą radiową komunikują się ze sobą poszczególne elementy (stacjonarne i mobilne) systemów.
Za pośrednictwem elektronicznych urządzeń stacjonarnych i mobilnych, poprzez dedykowaną stronę internetową zostały udostępnione informacje na temat bieżących warunków ruchu drogowego i funkcjonowania komunikacji miejskiej, w tym możliwość planowania i śledzenia przebiegu podróży oraz zarządzania e-biletem.

Projekt jest skalowalny i otwarty technologicznie (otwarte protokoły i interfejsy). Obecnie, w oparciu o realizację projektów komplementarnych trwa jego rozbudowa (wprowadzenie strefy płatnego parkowania, wdrożenie systemu dynamicznego ważenia pojazdów). Zebrane podczas realizacji projektu doświadczenia mogą być przeniesione na realizację innych komplementarnych przedsięwzięć. Rozbudowa rozwiązań ITS i innych systemów realizujących ideę Smart/Inteligent City jest planowana na lata 2015-2020.