Laboratorium jak każde miejsce pracy musi być wydajne i ergonomiczne, a także trwałe i estetyczne. W przypadku sal przeznaczonych do prowadzenia specjalistycznych badań pierwszorzędną rolę odgrywa jednak bezpieczeństwo. Połączenie tych wszystkich cech jest możliwe dzięki przemyślanemu projektowaniu przestrzeni laboratoryjnych, które uwzględni właściwe rozprowadzenie instalacji oraz wybór mebli laboratoryjnych spełniających wszystkie normy bezpieczeństwa.
Podstawowe wyposażenie laboratorium
Istnieje kilka podstawowych sprzętów, których nie powinno zabraknąć w każdym dobrze zaplanowanym laboratorium. Pierwszym z nich jest stół roboczy dostosowany wysokością do charakteru wykonywanej pracy – stojącej lub siedzącej. Należy wziąć pod uwagę, że to właśnie przy nim spędza się większość czasu, opracowując różnorodne eksperymenty. Dlatego też takie meble laboratoryjne powinny zapewniać maksimum komfortu, ergonomii pracy oraz bezpieczeństwa. Należy projektować dla nich przestrzeń wolną od przeszkód w postaci innych sprzętów oraz wszelkie niezbędne przyłącza umieszczać frontalnie na dogodnej wysokości. Szczególnym rodzajem stołu jest laboratoryjny stół antywibracyjny, który amortyzuje drgania mogące zakłócić wykonywanie najbardziej precyzyjnych czynności.
Do niezbędnego wyposażenia każdego laboratorium należą także zlewy i krany odporne na kontakt ze związkami żrącymi. Podczas wielu prac z substancjami chemicznymi niezbędne jest także posiadanie dygestorium, czyli wyciągu odprowadzającego szkodliwe gazy z pomieszczenia. Tego rodzaju meble laboratoryjne występują w dwóch formach. Pierwsza z nich przeznaczona jest do montażu na stole laboratoryjnym, natomiast druga zintegrowana z blatem i przyłączami, przez co przypomina nieco obszerną szafę.
Na komfort i ergonomię pracy ma także wpływ odpowiednie usytuowanie w pomieszczeniu niezbędnych naczyń takich jak kolby, zlewki, cylindry miarowe, pipety, pojemniki laboratoryjne oraz wiele innych. Warto je składować w przeznaczonych do tego celu szafkach wiszących oraz stojących. Każdy rodzaj instrumentów powinien być dostępny ze stanowiska pracy, dlatego należy zadbać o umieszczenie szafek wiszących na odpowiedniej wysokości.
Wymogi projektowe
Projektowanie przestrzeni laboratorium to coś więcej niż tylko właściwe rozmieszczenie sprzętów w ciągu technologicznym. Szczególne znaczenie ma tutaj przestrzeganie przepisów przeciwpożarowych i bezpieczeństwa oraz higieny pracy. Wszystkie materiały wykończeniowe, których używamy w projekcie, powinny charakteryzować się odpowiednią klasą odporności ogniowej. Także wybrane meble laboratoryjne podlegają tym wymogom, dzięki czemu w przypadku wystąpienia pożaru, prędkość rozprzestrzeniania się ognia pozwoli na bezpieczne opuszczenie pomieszczeń przez pracowników. Istotne jest także zapewnienie odpowiedniego mikroklimatu we wnętrzu poprzez zastosowanie wentylacji mechanicznej oraz właściwej regulację temperatury powietrza. Ostatnim podstawowym czynnikiem mającym wpływa na wygląd sal laboratoryjnych, jest zapewnienie naturalnego oświetlenia, którego ilość decyduje o powierzchni okien w stosunku do wielkości podłogi.
Artykuł powstał przy współpracy z firmą EQUIMED.
