Kwasy tłuszczowe są podstawowym i wysokoenergetycznym składnikiem żywności. Istnieje wiele rodzajów tłuszczów nasyconych, a każdy z nich ma inne zastosowanie dla funkcjonowania organizmu człowieka. Oprócz dostarczania energii, pomagają w przyswajaniu składników odżywczych oraz witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, takich jak witamina A, D, E i K. Ponadto są ważnym składnikiem strukturalnym błon komórkowych. Jednak czy każdy tłuszcz jest zdrowy i niezbędny do funkcjonowania organizmu?
Jaką funkcję pełnią kwasy nasycone w organizmie?
Wszystkie tłuszcze, w tym również nasycone, mogą pełnić odrębne funkcje, ważne z biologicznego punktu widzenia. Z jednej strony tłuszcze nasycone mają wpływ na stężenie „złego” cholesterolu LDL w surowicy krwi. Z drugiej strony najnowsze badania sugerują prozdrowotne działania kwasów nasyconych na organizm człowieka. Oprócz funkcji energetycznej i budulcowej, chronią organizm przed utratą ciepła, utrzymują narządy wewnętrzne w stałym położeniu, stanowią ważny element wchodzący w skład wielu hormonów. Do ich grupy należy między innymi kwas palmitynowy, zawarty w maśle, smalcu i żółtku jaja, który wpływa na regulację wydzielania hormonów. Kwas mistrynowy, zawarty w tłuszczu kokosowym jest ważną substancją w metabolizmie białek i tłuszczów. Również w oleju kokosowym znajdziemy kwas laurynowy, który przejawia silne właściwości bakteriobójcze i wirusobójcze.
Źródła kwasów tłuszczowych nasyconych
Wszystkie tłuszcze oraz oleje są w rzeczywistości mieszanką różnych rodzajów tłuszczów. Więcej tłuszczów nasyconych zawierają te w postaci stałej, takie jak masło, smalec, masło kakaowe czy olej kokosowy. W większości występują w produktach pochodzenia zwierzęcego. Tłuszcze roślinne przeważnie występują w formie płynnej (oprócz oleju kokosowego). Ponadto źródłami tłuszczów nasyconych są wołowina, wieprzowina, jagnięcina, śmietana, sery żółte, pełnotłuste mleko, olej palmowy.
Tłuszcze nasycone CIS i TRANS
Najbardziej szkodliwe dla zdrowia są tłuszcze CIS i TRANS, czyli izomery, które powstały w wyniku utwardzenia olejów roślinnych. Ich duże spożycie sprzyja rozwojowi chorób układu sercowo-naczyniowego, cukrzycy typu 2, a także insulinooporności, w efekcie otyłości. Ponadto mają negatywny wpływ na układ pokarmowy, zwiększając ryzyko zachorowania na raka jelita grubego aż o 86%. W przyrodzie tłuszcze trans występują przede wszystkim w mleku i jego przetworach, wołowinie, baraninie, kurczaku i wieprzowinie. Jednak nie są one szkodliwe dla zdrowia, w przeciwieństwie do przemysłowych tłuszczów TRANS. Gotowe produkty, sporządzone na bazie utwardzonego tłuszczu mają dłuższy okres przydatności do spożycia, uwodornienie zwiększa trwałość olejów roślinnych, które są wrażliwe na temperaturę. Tłuszcze TRANS występują przede wszystkim w słonych przekąskach w postaci chipsów, krakersów, czy paluszków oraz w słodyczach, takich jak ciastka, biszkopty, herbatniki, produkty czekoladowe.
Czy kwasy tłuszczowe nasycone szkodzą zdrowiu?
Na postawione pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Zdrowe osoby nie powinny rezygnować z tłuszczów nasyconych, ponieważ są bardzo dobrym źródłem energii. Jednak w przypadku wysokiego poziomu cholesterolu we krwi, choroby wieńcowej czy cukrzycy zaleca się bardziej rygorystyczne podejście do diety. Nie więcej niż 7% dziennego zapotrzebowania na kalorie powinno pochodzić z tłuszczu nasyconego. Bodaj najbardziej prozdrowotne własności ma olej kokosowy, mimo że składa się w 92% z nasyconych kwasów tłuszczowych. Wykazuje on właściwości antybakteryjne, antywirusowe i antygrzybiczne, dzięki czemu od wielu lat ceniony jest jako substancja podnosząca odporność organizmu. Jednak dietetycy zalecają codzienne spożycie oleju kokosowego tylko zdrowym osobom, ponieważ w małym stopniu zwiększa poziom „złego” cholesterolu we krwi. Należy pamiętać, że dopiero przekraczanie zalecanych norm spożycia tłuszczów nasyconych oraz włączenie do codziennej diety tłuszczów TRANS, może być przyczyną występowania groźnych chorób układu krążenia i otyłości.
więcej: https://www.natural.pl/news/kwasy-tluszczowe-nasycone/
